LINK TÀI LIỆU ĐẦY ĐỦ: BÀI VIẾT CỦA TH.S.KTS. PHAM MINH HÀ
TÓM TẮT BÀI VIẾT
Việt Nam đang trong quá trình đô thị hóa – công nghiệp hóa với tốc độ nhanh và mạnh mẽ, nhưng cũng đồng thời đứng trước các thách thức ngày càng gay gắt về môi trường, khí hậu, dịch chuyển dân cư, chuyển đổi số và cạnh tranh vùng. Trong bối cảnh đó, cả nước đang tập trung thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp để định hình lại mô hình tổ chức nhà nước ở địa phương, theo đó có sự thay đổi về cách lập – thẩm định – phê duyệt – quản lý – giám sát quy hoạch xây dựng đô thị và nông thôn, cũng như cách điều phối quá trình phát triển đô thị. Việc tổ chức lại chính quyền địa phương chỉ còn hai cấp đã làm thay đổi căn bản hệ thống quản lý quy hoạch và phát triển đô thị. Trước đây, cấp huyện đóng vai trò trung gian trong việc tổng hợp, điều phối và triển khai quy hoạch; nay nhiệm vụ này hoặc được chuyển lên cấp tỉnh, hoặc chuyển giao trực tiếp xuống cấp xã/phường. Điều này đòi hỏi cần sửa đổi lại các hệ thống văn bản phát luật liên quan và xây dựng lại quy trình, cơ chế phối hợp, hệ thống dữ liệu quy hoạch ở cấp địa phương.
Thực tế triển khai hoạt động theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp trong hơn 1 tháng qua đã cho thấy có nhiều yếu tố tích cực như: Tinh gọn bộ máy quản lý, giảm khâu trung gian, tiết kiệm thời gian và chi phí hành chính; Nâng cao vai trò điều hành của cấp tỉnh. Các quyết sách quy hoạch được tập trung tại cấp tỉnh, từ đó đảm bảo tầm nhìn chiến lược và định hướng phát triển chung cho cả đô thị và nông thôn.
Tuy nhiên, trong thời điểm hiện nay vẫn còn hiện diện không ít những hạn chế như: Khung pháp lý chưa hoàn thiện, các Luật Quy hoạch, Luật Xây dựng, Luật Đất đai, Luật quy hoạch đô thị và nông thôn vẫn theo mô hình 3 cấp, các tiêu chuẩn, quy chuẩn ngành chưa kịp thay đổi, nên việc áp dụng cho mô hình 2 cấp hiện còn nhiều vướng mắc, đã tạo ra các khoảng trống trong quản lý phát triển đô thị. Một số địa phương chưa kịp ban hành quy chế phối hợp mới, dẫn tới đứt gãy thủ tục (đặc biệt ở các phần việc đang thực hiện theo mô hình cũ như quản lý trật tự xây dựng, kiểm soát hiện trạng, phát triển hạ tầng…).
Nguồn: ThS. KTS Phạm Minh Hà (Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam) – “Hội thảo Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn Quốc gia”
